Staat van baten en lasten per programma

01.01 Buitensportaccommodaties:
Bij de sportparken De Meerpaal, De Kruisboog, Oud Wulven en Blokhoven is meer onderhoud verricht aan de (kunstgras)velden. De energiekosten voor de beide fietstransferia vallen lager uit dan in de begroting. Daarnaast is sprake van een aantal kleinere verschillen.

01.01 Buitensportaccommodaties:
Voor sportpark De Meerpaal hebben afrekeningen van eerdere jaren voor energiekosten geleid tot hogere baten. Ook is sprake van een hogere vergoeding voor de Specifieke Uitkering (Spuk) Sport dan begroot.

01.01 Chronisch zieken en collectieve ziektekostenverzekering

Regeling chronisch zieken:
Het afgelopen jaar hebben we niet gewerkt met ambtshalve toekenningen. Iedere inwoner moest een nieuwe aanvraag indienen. Hier is voor gekozen omdat de regeling meerdere jaren ambtshalve is verstrekt en daarbij niet is getoetst of de regeling nog terecht werd verstrekt. Het ontbreken van ambtshalve toekenningen heeft erin geresulteerd dat er minder inwoners een toekenning hebben ontvangen.

Collectieve zorgverzekering minima:
Er hebben iets minder inwoners gebruik gemaakt van de collectieve zorgverzekering ten opzichte van 2022. De realisatie ligt daarmee grotendeels in lijn met de realisatie uit 2022.

01.01 WMO persoonsgebonden budget (PGB):
De verwachte groei van het aantal inwoners wat gebruik maakt van de PGB is niet uitgekomen, waardoor niet het gehele beschikbare budget is gebruikt.

01.01 WMO voorzieningen:
Mede door de wachtlijst voor huishoudelijke ondersteuning in najaar 2023 ontstaat er een overschot (€ 250 duizend). Begeleiding heeft een overschot (€ 230 duizend) doordat minder inwoners hiervan gebruik maken. De overige baten zijn de activering van de zorgunit (€ 95 duizend), afloop sterfhuisconstructie hulpmiddelen (€ 161 duizend) en overige afrekeningen (€ 41 duizend).
De sterfhuisconstructie komt voort uit het nieuwe inkoopcontract hulpmiddelen waarbij we over zijn gegaan van koop naar huurmiddelen, 2023 is het laatste jaar van de overgang.

01.02 Huis van Houten:
In verband met de ontwikkelingen Huis van Houten is er minder onderhoud gepleegd.

01.02 Huis van Houten:
Minder verhuurde ruimtes en afrekeningen van servicekosten uit vorige jaren veroorzaken lagere baten.

01.02 Specifieke Uitkering Wet Inburgering:
De taaltrajecten voor inburgering bestaan uit drie mogelijke trajecten: de B1 route, de onderwijsroute MBO en de onderwijsroute HBO/WO. Deze trajecten hebben een looptijd van tussen de anderhalf en drie jaar. De financiering gaat over meerdere jaren heen en ieder jaar ontstaat er een nieuw cohort deelnemers voor een route met een looptijd tussen de anderhalf en drie jaar. De trajectprijzen verschillen per route. Omdat we wel een inschatting kunnen maken van het aantal mensen dat een bepaalde route gaat volgen, maar pas in de loop van het jaar weten hoeveel mensen exact aan een bepaalde route deelnemen, hebben we ervoor gekozen om ruim te rekenen. Dit kan ook omdat in de specifieke uitkeringen het traject van anderhalf tot drie jaar in één keer wordt uitgekeerd oftewel het wordt “vooruit gefinancierd”.  Het financiële beeld van met name de uitgaven en daarmee de begroting zal de komende steeds genuanceerder worden.

01.02 Theater a/d Slinger:
Per abuis is bij het raadsvoorstel over de gestegen energieprijzen ook een mutatie doorgevoerd voor zowel de lasten als de baten. Deze worden echter niet gerealiseerd.

01.03 Belastingen schoolgebouwen:
Als gevolg van herwaarderingen van de waarde van het vastgoed lopen de begroting en de prognose ten aanzien van de OZB uiteen.

01.03 Bijstand voor zelfstandigen (BBZ)
Er hebben minder inwoners gebruik gemaakt van de BBZ. In 2023 hebben er 12 ondernemers gebruik gemaakt van Ondernemer Centraal.

01.03 Bijstand voor zelfstandigen (BBZ)
Het ministerie van Sociale Zaken heeft in 2023 geld terug gevorderd over de jaren 2021 en 2022.

01.03 Bijstandsverlening en inkomensvoorziening
De stijging van de lasten wordt voor € 103 duizend veroorzaakt door een stijging van personeelskosten bij WIL (Werk en Inkomen Lekstroom). De rest van de overschrijding (€ 600 duizend) is het gevolg van hogere regelingskosten, waarvan € 200 duizend op de loonkostensubsidies. De hogere regelingskosten worden veroorzaakt door een stijging van het bijstandsbestand.
Over 2023 kunnen we waarschijnlijk aanspraak maken op de vangnetregeling (€ 200 duizend). Dit is niet verwerkt in het resultaat 2023, omdat nog niet zeker is of dit wordt toegekend.

01.03 Bijstandsverlening en inkomensvoorziening
Het voordeel wordt voor € 28 duizend veroorzaakt door hogere terugvordering. Daarnaast hebben we een hogere gebundelde uitkering (BUIG) van het ministerie van Sociale Zaken ontvangen (€ 63 duizend) dan vooraf geraamd. Gemeenten ontvangen van het Rijk een gebundelde uitkering voor het bekostigen van de uitkeringen in het kader van de Participatiewet, IOAW, IOAZ en Bbz 2004 (levensonderhoud startende ondernemers) en voor de inzet van loonkostensubsidie.

01.03 Inkomsten Velduil en van Harteschool:
Dit heeft betrekking op de huurinkomsten van Kind en Co voor het gebruik binnen die scholen. Die schoolgebouwen zijn echter nog niet opgeleverd, dus van enig gebruik is geen sprake.

01.03 Jeugd (persoonsgebonden budget, PGB):
Zie voor toelichting onder Zorg in natura jeugd.

01.03 Jeugd (zorg in natura, ZIN):
Bij jeugdhulp zien we dat door meer inzet op basis GGZ en lichte ambulante begeleiding minder kinderen doorstromen naar zware, hoog specialistische jeugdhulp. Tegelijk zien we dat de jeugdigen die doorstromen naar zwaardere jeugdhulp de complexiteit van problematiek toeneemt en daarmee ook de intensiteit van zorg. We zien dat hiervoor meer wordt uitgeweken naar maatwerk overeenkomsten, landelijk ingekochte zorg en Pgb. De gemeente zet samen met het Sociaal Team, verwijzers en aanbieders in op het normaliseren en waar ondersteuning nodig is past bij het normale leven. Waar intensievere vorm van zorg nodig is onderzoekt de gemeente naar beter passend aanbod, met het als doel tijdig te kunnen afschalen naar lichte vormen van jeugdhulp.
Zie voor verdere toelichting de raadsinformatiebrief 'Prognose 3e trimester 2023 uitgaven jeugdhulp & Wmo'.

01.03 WSW
Dit betrof een risico reservering voor de stijging van begeleidingskosten door UW. Het risico is niet opgetreden.

01.04 Beschermd thuis:
De gemeente Houten ontvangt voor de kwetsbare inwoners die gebruik maken van de voorzieningen maatschappelijke opvang (MO) en beschermd wonen (BW) middelen van de centrumgemeente Utrecht. Met deze middelen wordt de lokale sociale basis versterkt. Daarmee zijn wij beter in staat om deze doelgroep thuis en in de wijk de juiste ondersteuning te bieden. Een aantal projecten is niet gestart in 2023 (Onder de Panne, Clientenpanel). Hierdoor zijn de inhuurkosten lager uitgevallen.

01.99-1 Specifieke Uitkering Integraal Zorgakkoord (alle deelprogramma's):
In september 2022 is het Integraal Zorgakkoord (IZA) ondertekend door een groot aantal bij de zorg betrokken partijen (onder andere patiënten- en artsenfederaties), de VNG en het ministerie van VWS. Het doel van dit akkoord is om het Nederlandse zorgstelsel toegankelijk, goed van kwaliteit en betaalbaar te houden. De regeling voor deze specieke uitkering (SPUK) is pas in juli gepubliceerd en eind september ontvingen gemeenten hun geld voor 2023 (gemeente IJsselstein t.b.v. Lekstroom). De VNG heeft in oktober aan de minister laten weten dat gemeenten niet in staat zijn de middelen in de laatste drie maanden van 2023 te besteden. De VNG heeft daarom een verzoek gedaan aan de minister om de jaargrens voor de besteding middelen 2023 te laten vervallen. Ambtelijk was de verwachting dat het Rijk het verzoek van de VNG zou inwilligen. Het kabinet heeft echter besloten om de jaargrens voor de middelen te handhaven. De gemeente IJsselstein treedt op als penvoerder voor de SPUK IZA. Het college van IJsselstein heeft in december 2023 het bestedingsplan vastgesteld. Pas daarna konden de middelen worden uitgegeven. Daarom is ervoor gekozen om lopende projecten te financieren met deze IZA-middelen. Vanwege de late besluitvorming over het bestedingsplan kon dit niet meer in onze begroting worden verwerkt.

01.99-2 Toegerekende overheadkosten (doorbelaste kostenplaatsen):
Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

01.99-3 Overige afwijkingen < € 75 duizend, per saldo

Subtotaal Baten en Lasten

Totaal Samen Leven

02.01 Woningen
Betreft extra storting van € 140.000 t.l.v. jaarrekening 2023 in de voorziening groot onderhoud sanitairgebouwen t.b.v. het uitvoeren van groot onderhoud aan vijf van deze sanitairgebouwen. Zie RIB 26-02-2024 majeure afwijkingen onderdeel 3.1

02.03 Leefomgeving
Betreft voornamelijk deelprogramma Riolering als gevolg van gestegen energiekosten 110.000, de BTW-afrekening riolering 176.000, extra kosten voor onderhoud en afschrijving 90.000, hogere doorbelastingen van kostenplaatsen 295.000 en lagere kosten 200.000 op de diverse deelprogramma's,

02.03 Leefomgeving
Bijdrage in het kader van anterieure overeenkomst m.b.t. plaatsing ondergrondse containers en straatverlichting.
Schadeverhaal en bijdrage afvalfonds.

02.03 Leefomgeving
Door hogere lasten riolering is een hogere onttrekking aan de egalistievoorziening riolering nodigom het beleidsveld riolering per saldo neutraal op te nemen.

02.04.01 Gebiedsinrichting - Grondexploitatie
In de begroting en de jaarstukken wordt het resultaat uit de grondexploitaties budgetneutraal opgenomen. Dit gebeurt door een mutatie boekwaarde te verantwoorden.
De boekwaarde is in totaliteit toegenomen met € 342.655 ( baten € 1.175.505 - kosten € 1.518.160)

02.04.01 Gebiedsinrichting -Grondexploitatie
Er heeft in de grondexploitatie in 2023 een winstneming plaatsgevonden. Dit gebeurt met behulp van de percentage of completion (poc) methode. Bij de poc methode wordt deze winstneming als percentage berekend op basis van het % kosten te vermenigvuldigen met het % opbrengsten die zijn gerealiseerd per individuele grondexploitatie

02.04.01 Gebiedsinrichting
Aan het eind van het jaar zijn er nog 2 anterieure overeenkomsten gesloten en betaald. Zie RIB 26-02-2024 majeure afwijkingen onderdeel 3.4

02.04.02  Gebiedsinrichting
Bijdrage van de stichting Fort Honswijk i.v.m. verrekening gas. energie, water en communicatie. Afgesloten contracten stonden bij overdracht nog op naam van gemeente Houten. Zie ook lasten.

02.04.02 Gebiedsinrichting
Kosten Fort Honswijk inclusief overdracht € 111.000 Nog te verrekenen met Stichting € 62.000, zie ook baten.
Kosten verkeersonderzoek Kanaaldijk-zuid € 30.000 N na 2e bestuursrapportage 2023

02.04.03 Gebiedsinrichting
Hogere doorbelastingen € 313.000 vanuit de kostenplaatsen

02.04.03 Gebiedsinrichting
Implementatie omgevingswet 2023 CP € 1.105.000 V. De totale kosten conform CP en andere voorstellen hier begroot. De daadwerkelijke uitgaven worden functioneel en op realisatiebasis verrekend door middel van een onttrekking aan de reserve.

02.04.03 Gebiedsinrichting
In oktober is de omgevingsvergunning voor Hofstad 4B ingetrokken. Op basis van de legesverordening is dan wel 50% van de totale legeskosten verschuldigd. Deze mutatie heeft plaatsgevonden na de 2e bestuursrapportage 2023.
Zie RIB 26-02-2024 majeure afwijkingen onderdeel 3.2

02.05.01 Duurzaamheid en energietransitie
Afrekening opbrengsten papier en glas

02.05.06  Duurzaamheid en energietransitie
In de raad van 24 oktober 2023 (voorstel 653138 zaaknummer 805213) is besloten over de besteding rijksmiddelen (SPUK) voor de uitvoering van het klimaatakkoord CDOKE (Capaciteit Decentrale Overheid voor Klimaat en Energiebeleid). Ook is er een SPUK Energiearmoede ontvangen. In de 2e bestuursrapportage 2023 zijn de uitgaven in het kader van deze SPUK’s geraamd voor de CDOKE € 799.000 en Energiearmoede € 375.000. Op basis van realisatie zijn bij de jaarrekening de daadwerkelijke kosten van € 117.000 in het kader van Energiearmoede verwerkt en komen de resterende bedragen op de balans. Zie ook de baten. Daarnaast een onderschrijding op het product Duurzaamheid.

02.05.06 Duurzaamheid en energietransitie
De bijdrage van de provincie i.v.m. overdracht bodemtaken is uitgesteld naar 2024. Zie RIB 26-02-2024 majeure afwijkingen onderdeel 3.3

02.05.06 Duurzaamheid en energietransitie
Ontvangen SPUK-gelden voor Energiearmoede € 375.000 en CDOKE (Capaciteit Decentrale Overheid voor Klimaat en Energiebeleid) € 799.000 welke geraamd zijn maar de ontvangsten via de balans worden afgewikkeld.

02.07 Cultuurhistorie en archeologie
Hogere salarislasten RAZU welke ook weer vergoed worden zie ook de baten.

02.07 Cultuurhistorie en archeologie
Vergoeding hogere salarislasten RAZU zie ook lasten.

02.99 Programma brede kosten
Doorbelasting kostenplaatsen € 414.000 V: Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

Diverse kleine mutaties over de deelprogramma's

Subtotaal Baten en Lasten

De onttrekking van het in het collegeprogramma beschikbaar gestelde budget voor Bouwen voor Houten uit het weerstandsvermogen grondexploitatie van € 1.950.000 was begroot via rechtstreekse ontrekking aan de reserve concern weerstandsvermogen en is in jaarrekening via de exploitatie verantwoord. Een lagere onttrekking voor de implementatie Omgevingswet van € 566.000 dan geraamd. De geraamde onttrekkking in het kader van de sterk gestegen energieprijzen van o.a. straatverlichting ( Raad 4 april 2023 zaaknr. 791547) van € 382.000  blijkt bij het opmaken van de jaarrekening voor het onderdeel straatverlichting een posititef saldo  te zijn hierdoor was de ontrekking niet nodig. Diverse kleine mutaties van in totaal € 127.000

De storting van de in het collegeprogramma beschikbaar gestelde budget Bouwen voor Houten uit het weerstandsvermogen grondexploitatie van € 1.950.000. De storting van de saldo's van in totaal € 406.000 in het kader van duurzaam, energie en klimaat in de reserve klimaat. De storting van de in de decembercirculaire verkregen middelen in het kader van de omgevingswet € 264.000 zoals gemeld in de RIB majeure afwijkingen van 26-02-2024. De efficiency voordelen WRP 2023   
€ 132.000 en de  mutatie van € -382.000 uit de bestemmingsreserve straat verlichting in het kader van het effect van de stijgende energieprijzen op basis van raadsbesluit 791547 van 4 april 2023

Subtotaal Reserves

Totaal Duurzame leefomgeving

03.02 Autoverkeer
Diverse andere projecten (aanpassing Beusichemseweg tot Nachtdijk, snelheidsremmende maatregelen Provinciale weg en de herinrichting van de openbare verlichting op Het Rond zijn vertraagd naar 2024. Hiervoor zijn ook geen onttrekkingen aan de Bestemmingsreserve Beheer Openbare ruimte gedaan (zie mutaties reserves).

03.02 Autoverkeer
Doorbelasting kostenplaatsen: Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

03.02 Autoverkeer
Kanaaldijk Oost: voor de uitvoering van de herstelwerkzaamheden aan de Kanaaldijk Oost is nog geen beroep gedaan op de gemeentelijke bijdrage. Bedrag is daardoor ook niet onttrokken aan de bestemmingsreserve Beheer Openbare Ruimte (zie mutatie reserves)

03.02 Autoverkeer
Verharding wegen: betreft voornamelijk kosten die gemaakt worden voor de aanleg van parkeerplaatsen op verzoek van initiatiefnemers.

03.02 Autoverkeer
Verharding wegen: Deze kosten van de aanleg van parkeerplaatsen worden bij initiatiefnemer in rekening gebracht, waardoor ook sprake is van hogere baten.

03.02 Autoverkeer
Verkeersremmende maatregelen Beusichemseweg: Dit project is complexer geworden waardoor uitvoering is vertraagd. Er is onder andere sprake van verzakkingen waarbij de oorzaak niet is te achterhalen, er moesten watergangen worden verplaatst, er is rekening te houden met wensen van belangenverenigingen en woningbouw.

03.02 Autoverkeer
Verkeersremmende maatregelen Beusichemseweg:Door vertraging in de uitvoering is ook de bijbehorende subsidie nog niet gerealiseerd.

03.02 Autoverkeer
Waalseweg: De reconstructie van de Waalseweg is uitgesteld omdat Stedin nog vervangingswerkzaamheden wilde doen aan hun kabels en leidingen. Werkzaamheden aan kabels en leidingen is in nieuw werk ongewenst in verband met de kans op schade. De werkzaamheden van Stedin zijn naar verwachting in april afgerond. Daarna start de reconstructie die ca 6 weken zal duren.

03.02 Autoverkeer
Waalseweg: Omdat dit een project betreft waarvoor subisidies van Rijk en provincie worden ontvangen, is er ook sprake van lagere baten evenals een lagere onttrekking aan de bestemmingsreserver Beheer Openbare Ruimte (zie bij mutaties reserves).

3.99 Programmabrede kosten
Doorbelasting kostenplaatsen: Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

Diverse kleine mutaties over de deelprogramma's

Subtotaal Baten en Lasten

3.99 Programmabrede kosten
Mutaties reserves:
Door vertraging in de uitvoering van de reconstructie Waalseweg is de begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve Beheer Openbare Ruimte niet in 2023 gerealiseerd (€ 255.000 V), maar schuift door naar 2024. Dit zelfde geldt voor een aantal andere grote projecten (zie hierboven); Kanaaldijk Oost € 352.000 V, aanpassing Beusichemseweg tot Nachtdijk € 143.000 V, snelheidsremmende maatregelen Provinciale weg € 130.000 V en de herinrichting van de openbare verlichting op Het Rond € 52.000 V.
Om acute verzakkingen bij de Waalseweg/Achterweg en Nachtdijk te herstellen zijn niet-begrote uitgaven gedaan, daardoor is ook de onttrekking aan de bestemmingsreserve Beheer Openbare Ruimte hoger dan begroot (€ 86.000 N).

3.99 Programmabrede kosten
Mutaties reserves:
Per saldo lagere onttrekking aan bestemmingsreserve Beheer Openbare ruimte voor een groter aantal kleinere projecten.

3.99 Programmabrede kosten:
Mutaties reserves: Per saldo hogere storting in bestemmingsreserve Beheer Openbare ruimte voor een groter aantal kleinere projecten.

Subtotaal Reserves

Totaal Goede bereikbaarheid

1 04.01 Programmabrede kosten
Doorbelasting kostenplaatsen: Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

2 04.01 Vergunningen Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuren (AVOI), lagere leges omdat er een vertraging is in de aanleg van het glasvezelnetwerk. De verwachting is dat dit komend jaar verder uitgevoerd gaat worden.

3 04.02 De kosten voor de opvang van ontheemden Oekrainers wordt geheel vergoed vanuit de Spuk Oekraine. Vanaf augustus is er een 4de locatie geopend. De kosten en opbrengsten voor de opvang zijn lager dan we ingeschat hadden.

4 Diverse verschillen < € 75.000 over de deelprogramma's

5 Diverse verschillen < €75.000 over de deelprogramma's

6 04.99 Programmabrede kosten
Doorbelasting kostenplaatsen: Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten.

Subtotaal Baten en Lasten

Totaal Veilige leefomgeving

05.01 Politiek en bestuur
De begrote dotatie in de voorziening wethouderspensioen van afgerond 171.000 euro is niet gerealiseerd vanwege een actuariële berekening van de verplichting.

05.01 Politiek en bestuur
Een begroot bedrag van 108.000 euro aan wachtgeld is niet besteed in 2023.

05.02 Dienstverlening
Er zijn meer rij- en reisdocumenten uitgegeven dan begroot met als gevolg dat er afgerond 57.000 euro meer gemeentelijke - en rijksleges zijn ontvangen dan begroot.

05.02 Dienstverlening
Er zijn minder documenten uitgegeven als gevolg van naturalisatie dan begroot. Dit heeft geleid tot lagere baten van afgerond 24.000 euro aan gemeentelijke - en rijksleges dan begroot.

05.02 Dienstverlening
Er zijn minder documenten verstrekt als gevolg van naturalisatie dan begroot met als gevolg dat er minder rijksleges zijn overgedragen. Dit verklaart een lagere realisatie dan begroot van afgerond 18.000 euro.

05.02 Dienstverlening
Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten. Dit heeft geleid tot een hogere realisatie dan begroot van afgerond 134.000 euro.

05.03 Programmabrede kosten
Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten doorbelast. Als gevolg van de regels Besluit begroting en verantwoording (BBV) worden de kostenplaatsen bij de jaarrekening op basis van de werkelijke kosten (salarissen en inhuur van derden) doorbelast aan de producten. Dit heeft geleid tot een lagere realisatie dan begroot van afgerond 195.905 euro.

Overige verschillen
Het overig verschil wat betreft de gerealiseerde baten ten opzichte van de begroting betreft een saldo van afgerond 9000 euro.

Overige verschillen
Het overig verschil wat betreft de gerealiseerde lasten ten opzichte van de begroting betreft een saldo van afgerond 7000 euro.

Subtotaal Baten en Lasten

Totaal Betrokken bij de samenleving

A1 Lokale heffingen
Overall valt de OZB dit kalenderjaar (actueel belastingjaar en oude belastingjaren) € 0,617 mln hoger uit
bestaande uit een voordeel van € 0,549 mln over het actuele begrotingsjaar en een voordeel van €
0,067 over de oudere belastingjaren.

- Het voordeel voor begrotingsjaar 2023 van € 0,549 mln is ontstaan door:
o Een hogere waardeontwikkeling niet-woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven
ruim 4% maar dat blijkt o.a. a.g.v. accres niet-woningen (waaronder bouwterreinen)
ruim 6% te zijn. Dat heeft invloed op de post eigendom en gebruik
o Een hogere waardeontwikkeling woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven dat
incl. accres ten opzichte van 2022 de waardeontwikkeling 20,3% zou bedragen maar
inmiddels blijkt dit ruim 21,5% te zijn.
- Het voordeel voorgaande jaren betreft vooral niet-woningen. De op te leggen post belastingjaar
2021 is € 0,061 voordelig uitgevallen en 2022 € 0,006 voordelig.

A2 - Algemene Uitkering:
Naar aanleiding van de decembercirculaire heeft Houten voor ruim € 1,66 miljoen aanvullende middelen in het gemeentefonds ontvangen voor het jaar 2023. Omdat deze circulaire pas laat in het jaar verschijnt, konden deze mutaties niet meer in de begroting 2023 worden verwerkt. De enige uitzondering hierop is de energietoeslag (€ 1,2 miljoen), omdat al eerder bekend was hoeveel Houten hiervoor zou ontvangen. Totaal € 0,46 miljoen kon dus niet meer begroot worden.

Jaarlijks bij de meicirculaire maken we een raming van de volumina van de verdeelmaatstaven van het gemeentefonds. De meeste maatstaven worden gedurende het jaar door het ministerie van BZK definitief vastgesteld. Als gevolg daarvan actualiseren wij onze ramingen van de volumina. Voor de maatstaven die nog niet definitief zijn vastgesteld wijkt de raming af van die van BZK (€ 0,05 miljoen).

A3 - Overhead
Zie toelichting eerder in dit programma.

A4 Rentebaten
Als gevolg van stijgende rente hebben we voor het eerst in jaren weer rentebaten uit schatkistbankieren. Deze waren in 2023 nog niet begroot.

A6 - btw afvalstoffen- en rioolheffing
De toe te rekenen btw aan afvalstoffen- en rioolheffing is hoger dan verwacht.

A6 - Doorbelasting kostenplaatsen
Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten in de programma's (w.o. de post Overhead in het programma algemene dekkingsmiddelen) doorbelast. Dit gebeurt niet bij tussentijdse personele begrotingswijzigingen. Mutaties van deze tussentijdse wijzigingen in dit programma worden begroot op de post overige baten en lasten. Bij het opstellen van de jaarrekening worden de werkelijke personele lasten wel doorbelast aan de post Overhead. Daarmee heft dit voordeel deels het nadeel op de post Overhead op.

A6 - Financiële afwikkeling lening Berg en Boschschool:
Voor de bouw en inrichting van de school en de verwerving van de grond heeft de raad op 4 juli 2006 en 3 april 2007 in totaal een krediet beschikbaar gesteld van € 6.4 miljoen. Voor eigen rekening zou het schoolbestuur in het schoolgebouw een medisch kinderdagverblijf met aandacht voor autistische peuters realiseren. Toen externe financiering hiervoor uitbleef en het schoolbestuur de niet voor onderwijshuisvesting bedoelde rijksmiddelen inzette voor de bouw dreigde er een faillissement. Een faillissement is voorkomen door de lening die de gemeente in 2010 aan het schoolbestuur heeft verstrekt. De aflossing van de lening heeft het schoolbestuur sinds 2011 kunnen dekken uit de opbrengst van een huurcontract met het medisch kinderdagverblijf. Door het beëindigen van deze huurovereenkomst ontvangt het schoolbestuur niet meer de middelen die gebruikt werden voor de aflossing van de lening. Door de groei van het aantal leerlingen wordt de ruimte gebruikt als onderwijshuisvesting en zal ook niet meer worden verhuurd. De vigerende wetgeving staat vanuit rechtmatigheid niet toe dat de rijksmiddelen die het schoolbestuur ontvangt aangewend worden voor investeringen in fysieke huisvesting dan wel huur van onderwijshuisvesting. Onderwijshuisvesting is wettelijk een zorgplicht van gemeenten voor SO en VSO-onderwijs.

A6 - Inhuur personeel
De kosten voor inhuur in verband met (de implementatie van) de omgevingswet, bouwtoezicht en -handhaving en versterking management zijn E 250.000 hoger dan begroot. Dit wordt grotendeels gecompenseerd door een hogere onttrekking uit de reserve Implementatie omgevingswet.

A6 - Voorziening verlofsparen
De in 2022 berekende hoogte van deze voorziening was te hoog. Per 1 januari 2023 heeft daarom een verlaging van de voorziening plaatsgevonden van E 364.000. Per ultimo 2023 is E 103.000 aan de voorziening gedoteerd op basis van de huidige rechten verlofsparen. Deze mutaties waren niet begroot.

A6 Doorbelasting aan derden
In 2023 is een nagekomen bate als gevolg van doorbelasting aan derden over het jaar 2022 verantwoord.

A6 Project Mens en cultuur.
Dit traject is nog niet ten einde en het beschikbare budget is in 2023 niet gebruikt. Via de resultaatbestemming zal voorgesteld worden het budget voor 2024 beschikbaar te stellen.

Overige verschillen < € 75.000 binnen dit programma

Subtotaal Baten en Lasten

A8 - Reserve GREX
De winstneming GREX ad € 982.000 is toegevoegd aan de reserve Concern weerstandsvermogen grex. Dit was niet begroot.

A8 - reserve implementatie omgevingswet
Aan de reserve Implementatie omgevingswet is meer onttrokken dan begroot, omdat de inhuurkosten hoger zijn (zie ook A6).

A8 - Reserve overlopende posten
Aan de reserve overlopende posten is € 131.000 minder onttrokken dan begroot.
De raad heeft op 8 november 2022 amendement 097-2022 aangenomen, waarbij een armoedefonds is ingesteld dat eenmalig gevuld is met een bedrag van € 250.000 ter overbrugging van de grootste noden om schrijnende gevallen waarbij inwoners buiten hun schuld om door de inflatie en gestegen energiekosten in de schulden dreigen te belanden te kunnen helpen. Het restant van deze middelen mocht meegenomen worden naar 2023 (via de bestemmingsreserve overlopende posten).
In 2023 zijn een aantal besluiten genomen met dekking uit dit armoedefonds: inzet regelvrij budget WIL-generalist, aansluiting bij Ondernemer Centraal, tijdelijk addendum beleidsregels bijzondere bijstand, incidentele subsidie stichting Urgente Noden (SUN) Lekstroom, stichting Leergeld en het Jeugdfonds Sport en Cultuur en de subsidieregeling Energiecompensatie Houten.
De middelen voor het tet tijdelijk addendum beleidsregels bijzondere bijstand waren deels voor 2023 en 2024. Vooraf was niet duidelijk in welk jaar de kosten zouden landen; van het begrote deel voor 2023 is over gebleven. Daarnaast zijn er minder aanvragen voor de subsidieregeling Energiecompensatie Houten (ronde 2) binnen gekomen ten opzichte van het bestedingsplan.
Voor de resterende middelen in het armoedefonds wordt in de 1e bestuursrapportage 2024 een bestedingsplan opgenomen.

Overige verschillen < € 75.000 binnen dit programma

Subtotaal Reserves

Totaal Algemene dekkingsmiddelen en ondersteuning organisatie