Rekeningresultaat

De jaarrekening van de gemeente Houten 2023 sluit met een positief rekeningresultaat van € 3.063.000. Dit resultaat is een optelsom van het resultaat van de verschillende programma’s, de algemene dekkingsmiddelen en ondersteuning van de organisatie. Hierin zijn ook de mutaties in de reserves opgenomen, waar de raad al eerder een besluit over heeft genomen.

De ‘begroting na wijzigingen’ bestaat uit de vastgestelde begroting 2023, de eerste en tweede bestuursrapportage 2023 en effecten van tussentijdse raadsbesluiten. In de bestuursrapportages en betreffende raadsvoorstellen zijn deze bijstellingen toegelicht.

Het verloop van het resultaat 2023, voor en na mutaties in de reserves, is als volgt:

Samenstelling en analyse van het resultaat
Het voordelig verschil tussen het saldo van de begroting 2023 ad € 102.000 en het resultaat van de jaarrekening 2023 ad € 3.063.000 bedraagt € 2.961.000.

In onderstaande analyse worden de onderwerpen genoemd die het grootste effect hebben op de afwijking tussen het begrote resultaat en het gerealiseerde resultaat. Daarbij worden eventuele verrekeningen tussen programma’s en afwijkingen die gecompenseerd worden door lagere of hogere mutaties in de reserves geëlimineerd. Hierdoor kunnen de bedragen in onderstaande analyse afwijken van de gedetailleerde verschillenanalyses in de programma's en bij de staat van baten en lasten.

Toelichting:

WMO
Mede door de wachtlijst voor huishoudelijke ondersteuning in najaar 2023 ontstaat een overschot van € 250.000. Begeleiding heeft een overschot van € 230.000, doordat minder inwoners hiervan gebruik maken. Verder is de zorgunit ad € 95.000 geactiveerd (was begroot als kosten) en is sprake van een afloop sterfhuisconstructie hulpmiddelen (voordeel € 161.000), die voortkomt uit het nieuwe inkoopcontract hulpmiddelen waarbij we over zijn gegaan van koop naar huurmiddelen. 2023 is het laatste jaar van de overgang. De verwachte groei van het aantal inwoners dat gebruik maakt van de PGB is niet uitgekomen, waardoor niet het gehele beschikbare budget voor PGB is gebruik (voordeel € 71.000).

Bijstand
De lasten voor Bijstand aan zelfstandigen (Bbz) vallen € 137.000 lager uit dan begroot, doordat minder ondernemers gebruik hebben gemaakt van deze regeling.

De lasten voor bijstandsverlening en inkomensvoorziening zijn € 613.000 hoger dan begroot. Dit wordt voor € 103.000 veroorzaakt door een stijging van personeelskosten bij WIL (Werk en Inkomen Lekstroom). De rest van de overschrijding is het gevolg van hogere regelingskosten, waarvan € 200.000 loonkostensubsidie. De hogere regelingskosten worden veroorzaakt door een stijging van het bijstandsbestand. Daar staat tegenover dat we € 63.000 meer gebundelde uitkering (BUIG) van het ministerie van Sociale Zaken hebben ontvangen dan geraamd. Daarnaast kunnen we over 2023 waarschijnlijk aanspraak maken op compensatie vanuit de vangnetregeling (€ 200.000). Dit is niet verwerkt in het resultaat 2023, omdat toekenning onzeker is.

Jeugdhulp
Bij jeugdhulp zien we dat door meer inzet op basis van GGZ en lichte ambulante begeleiding minder kinderen doorstromen naar zware, hoog specialistische jeugdhulp. Tegelijk zien we dat de jeugdigen die doorstromen naar zwaardere jeugdhulp de complexiteit van problematiek toeneemt en daarmee ook de intensiteit van zorg. We zien dat hiervoor meer wordt uitgeweken naar maatwerk overeenkomsten, landelijk ingekochte zorg en Pgb. De gemeente zet samen met het Sociaal Team, verwijzers en aanbieders in op het normaliseren en waar ondersteuning nodig is past bij het normale leven. Waar intensievere vorm van zorg nodig is, onderzoekt de gemeente naar beter passend aanbod, met het als doel tijdig te kunnen afschalen naar lichte vormen van jeugdhulp.

Wachtgeld en voorzieningen wethouderspensioenen en verlofsparen
In 2023 is geen wachtgeld uitgekeerd, waardoor het hiervoor begrote bedrag ad € 110.000 niet is besteed. Op grond van actuariële berekeningen was van de begrote dotatie aan de voorziening wethouderspensioenen € 170.000 niet nodig. De in 2022 berekende hoogte van de voorziening verlofsparen was te hoog. Per 1 januari 2023 heeft daarom een verlaging van deze voorziening plaatsgevonden met € 364.000. Per ultimo 2023 is € 103.000 aan deze voorziening gedoteerd op basis van de huidige rechten verlofsparen. De mutaties in de voorziening verlofsparen waren niet begroot.

Onroerende zaakbelasting
De onroerende zaakbelasting valt hoger uit. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door een hogere waardeontwikkeling niet-woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven ruim 4%, maar dat blijkt onder andere als gevolg van accres niet-woningen (waaronder bouwterreinen) ruim 6% te zijn. Dat heeft invloed op de post eigendom en gebruik. Anderzijds is sprake van een hogere waardeontwikkeling woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven dat incl. accres ten opzichte van 2022 de waardeontwikkeling 20,3% zou bedragen, maar inmiddels blijkt dit ruim 21,5% te zijn.

Algemene uitkering
Naar aanleiding van de decembercirculaire heeft Houten voor ruim € 1,66 miljoen aanvullende middelen in het gemeentefonds ontvangen voor het jaar 2023. Omdat deze circulaire pas laat in het jaar verschijnt, konden deze mutaties niet meer in de begroting 2023 worden verwerkt. De enige uitzondering hierop is de energietoeslag (€ 1,2 miljoen), omdat al eerder bekend was hoeveel Houten hiervoor zou ontvangen. In totaal kon een kleine € 500.000 dus niet meer begroot worden.

Btw afvalstoffen- en rioolheffing
Er is een voordeel doordat de (in het kader van kostendekkendheid tarieven) werkelijk toe te rekenen btw op afvalstoffen- en rioolheffing hoger is dan geraamd.

Personele lasten
Er is een drietal redenen voor de hogere personele lasten:

• Inhuur vanwege ziektevervanging (4,3% lang/extra lang verzuim), om de continuïteit van het werk te waarborgen. Wij zijn eigen risicodrager dus deze extra kosten komen bovenop de reguliere salarislasten.
• Inhuur op cruciale functies (o.a. management) vanwege de overbrugging van vacatures, waarbij de kosten in deze huidige markt hoger uitvallen dan het beschikbare vacaturebudget (arbeidsmarktfrictie).
• Inhuur die nodig is, omdat er behoefte is aan extra capaciteit of specifieke expertise, waarvoor geen vacaturebudget of projectbudget beschikbaar is.