Wat heeft het gekost?

A1 Lokale heffingen
Overall valt de OZB dit kalenderjaar (actueel belastingjaar en oude belastingjaren) € 0,617 mln hoger uit
bestaande uit een voordeel van € 0,549 mln over het actuele begrotingsjaar en een voordeel van €
0,067 over de oudere belastingjaren.

- Het voordeel voor begrotingsjaar 2023 van € 0,549 mln is ontstaan door:
o Een hogere waardeontwikkeling niet-woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven
ruim 4% maar dat blijkt o.a. a.g.v. accres niet-woningen (waaronder bouwterreinen)
ruim 6% te zijn. Dat heeft invloed op de post eigendom en gebruik
o Een hogere waardeontwikkeling woningen. In de tariefsaanlevering is aangegeven dat
incl. accres ten opzichte van 2022 de waardeontwikkeling 20,3% zou bedragen maar
inmiddels blijkt dit ruim 21,5% te zijn.
- Het voordeel voorgaande jaren betreft vooral niet-woningen. De op te leggen post belastingjaar
2021 is € 0,061 voordelig uitgevallen en 2022 € 0,006 voordelig.

A2 - Algemene Uitkering:
Naar aanleiding van de decembercirculaire heeft Houten voor ruim € 1,66 miljoen aanvullende middelen in het gemeentefonds ontvangen voor het jaar 2023. Omdat deze circulaire pas laat in het jaar verschijnt, konden deze mutaties niet meer in de begroting 2023 worden verwerkt. De enige uitzondering hierop is de energietoeslag (€ 1,2 miljoen), omdat al eerder bekend was hoeveel Houten hiervoor zou ontvangen. Totaal € 0,46 miljoen kon dus niet meer begroot worden.

Jaarlijks bij de meicirculaire maken we een raming van de volumina van de verdeelmaatstaven van het gemeentefonds. De meeste maatstaven worden gedurende het jaar door het ministerie van BZK definitief vastgesteld. Als gevolg daarvan actualiseren wij onze ramingen van de volumina. Voor de maatstaven die nog niet definitief zijn vastgesteld wijkt de raming af van die van BZK (€ 0,05 miljoen).

A3 - Overhead
Zie toelichting eerder in dit programma.

A4 Rentebaten
Als gevolg van stijgende rente hebben we voor het eerst in jaren weer rentebaten uit schatkistbankieren. Deze waren in 2023 nog niet begroot.

A6 - btw afvalstoffen- en rioolheffing
De toe te rekenen btw aan afvalstoffen- en rioolheffing is hoger dan verwacht.

A6 - Doorbelasting kostenplaatsen
Tijdens het opstellen van de begroting worden de kostenplaatsen op basis van voorcalculatie aan de producten in de programma's (w.o. de post Overhead in het programma algemene dekkingsmiddelen) doorbelast. Dit gebeurt niet bij tussentijdse personele begrotingswijzigingen. Mutaties van deze tussentijdse wijzigingen in dit programma worden begroot op de post overige baten en lasten. Bij het opstellen van de jaarrekening worden de werkelijke personele lasten wel doorbelast aan de post Overhead. Daarmee heft dit voordeel deels het nadeel op de post Overhead op.

A6 - Financiële afwikkeling lening Berg en Boschschool:
Voor de bouw en inrichting van de school en de verwerving van de grond heeft de raad op 4 juli 2006 en 3 april 2007 in totaal een krediet beschikbaar gesteld van € 6.4 miljoen. Voor eigen rekening zou het schoolbestuur in het schoolgebouw een medisch kinderdagverblijf met aandacht voor autistische peuters realiseren. Toen externe financiering hiervoor uitbleef en het schoolbestuur de niet voor onderwijshuisvesting bedoelde rijksmiddelen inzette voor de bouw dreigde er een faillissement. Een faillissement is voorkomen door de lening die de gemeente in 2010 aan het schoolbestuur heeft verstrekt. De aflossing van de lening heeft het schoolbestuur sinds 2011 kunnen dekken uit de opbrengst van een huurcontract met het medisch kinderdagverblijf. Door het beëindigen van deze huurovereenkomst ontvangt het schoolbestuur niet meer de middelen die gebruikt werden voor de aflossing van de lening. Door de groei van het aantal leerlingen wordt de ruimte gebruikt als onderwijshuisvesting en zal ook niet meer worden verhuurd. De vigerende wetgeving staat vanuit rechtmatigheid niet toe dat de rijksmiddelen die het schoolbestuur ontvangt aangewend worden voor investeringen in fysieke huisvesting dan wel huur van onderwijshuisvesting. Onderwijshuisvesting is wettelijk een zorgplicht van gemeenten voor SO en VSO-onderwijs.

A6 - Inhuur personeel
De kosten voor inhuur in verband met (de implementatie van) de omgevingswet, bouwtoezicht en -handhaving en versterking management zijn E 250.000 hoger dan begroot. Dit wordt grotendeels gecompenseerd door een hogere onttrekking uit de reserve Implementatie omgevingswet.

A6 - Voorziening verlofsparen
De in 2022 berekende hoogte van deze voorziening was te hoog. Per 1 januari 2023 heeft daarom een verlaging van de voorziening plaatsgevonden van E 364.000. Per ultimo 2023 is E 103.000 aan de voorziening gedoteerd op basis van de huidige rechten verlofsparen. Deze mutaties waren niet begroot.

A6 Doorbelasting aan derden
In 2023 is een nagekomen bate als gevolg van doorbelasting aan derden over het jaar 2022 verantwoord.

A6 Project Mens en cultuur.
Dit traject is nog niet ten einde en het beschikbare budget is in 2023 niet gebruikt. Via de resultaatbestemming zal voorgesteld worden het budget voor 2024 beschikbaar te stellen.

Overige verschillen < € 75.000 binnen dit programma

Subtotaal Baten en Lasten

A8 - Reserve GREX
De winstneming GREX ad € 982.000 is toegevoegd aan de reserve Concern weerstandsvermogen grex. Dit was niet begroot.

A8 - reserve implementatie omgevingswet
Aan de reserve Implementatie omgevingswet is meer onttrokken dan begroot, omdat de inhuurkosten hoger zijn (zie ook A6).

A8 - Reserve overlopende posten
Aan de reserve overlopende posten is € 131.000 minder onttrokken dan begroot.
De raad heeft op 8 november 2022 amendement 097-2022 aangenomen, waarbij een armoedefonds is ingesteld dat eenmalig gevuld is met een bedrag van € 250.000 ter overbrugging van de grootste noden om schrijnende gevallen waarbij inwoners buiten hun schuld om door de inflatie en gestegen energiekosten in de schulden dreigen te belanden te kunnen helpen. Het restant van deze middelen mocht meegenomen worden naar 2023 (via de bestemmingsreserve overlopende posten).
In 2023 zijn een aantal besluiten genomen met dekking uit dit armoedefonds: inzet regelvrij budget WIL-generalist, aansluiting bij Ondernemer Centraal, tijdelijk addendum beleidsregels bijzondere bijstand, incidentele subsidie stichting Urgente Noden (SUN) Lekstroom, stichting Leergeld en het Jeugdfonds Sport en Cultuur en de subsidieregeling Energiecompensatie Houten.
De middelen voor het tet tijdelijk addendum beleidsregels bijzondere bijstand waren deels voor 2023 en 2024. Vooraf was niet duidelijk in welk jaar de kosten zouden landen; van het begrote deel voor 2023 is over gebleven. Daarnaast zijn er minder aanvragen voor de subsidieregeling Energiecompensatie Houten (ronde 2) binnen gekomen ten opzichte van het bestedingsplan.
Voor de resterende middelen in het armoedefonds wordt in de 1e bestuursrapportage 2024 een bestedingsplan opgenomen.

Overige verschillen < € 75.000 binnen dit programma

Subtotaal Reserves