Deelprogramma Gezondheid
Wat hebben we bereikt?
In samenwerking met maatschappelijke partners en inwoners is een preventieplan opgesteld (meerjarenplan Gezond Actief Leven), waarbij we gezondheid benaderen vanuit een integrale bredere blik. We gaan uit van veerkracht van inwoners en regie op het eigen leven. Onderdeel van dit plan zijn onder andere het herijkte Sportakkoord, het preventieakkoord Healthy Houten, het actieplan Stress en Prestatiedruk en Kansrijke Start. In dit plan staan drie opgaven waar we de komende jaren op gaan investeren: vitaal ouder worden, kansrijk opgroeien en het verkleinen van gezondheidsverschillen in relatie tot bestaanszekerheid. Daarnaast zetten we met dit plan in op een gezonde leefstijl en een sterke sociale basis en faciliteren we de informele voorzieningen. Ook is meer aandacht voor een gezonde leefomgeving. Met verwijzing naar het thema Thuis is de ouderenagenda 2023-2026: “Vitaal oud(er) worden in Houten’’ vastgesteld. Eén van de thema's is ‘gezond ouder worden’.
Binnen het thema gezondheid zijn veel verschillende acties uitgevoerd. Dit heeft er toe geleid dat in totaal 54 partners zijn aangesloten bij het Healthy Houten netwerk. Uit deze samenwerking zijn diverse initiatieven ontstaan gericht op een gezonde leefstijl. Een van de resultaten die zijn bereikt is de inzet van de sportpedagogen bij zes verenigingen. Deze professionals zorgen voor een sportklimaat waarbij iedereen op een goede en veilige wijze mee doet.
Ook op scholen is meer aandacht voor leefstijl en gezondheid. Er zijn in 2023 vijf nieuwe scholen enthousiast gemaakt voor de Gezonde School aanpak.
In 2023 is stevig ingezet op het (mentaal) welbevinden van jeugd en jongeren. Dit heeft geleid tot meer aandacht voor mentaal welbevinden en stress- en prestatiedruk onder jongeren en hun ouders. Daarnaast heeft de inzet van de POH GGZ Jeugd bij vier Eerstelijns Medische Centra een wenselijk effect. We hebben gezien dat door de bredere blik op preventie en gezondheid het aantal verwijzingen vanuit de huisarts naar de welzijnsconsulent is gestegen.
Doelstellingen deelprogramma Gezondheid | ||
# | Doelstelling | |
1 | Inwoners hebben een positieve gezondheid. | |
---|---|---|
2 | Inwoners hebben een gezonde leefstijl. | |
3 | Inwoners, en met name jongeren, kunnen omgaan met maatschappelijke druk. | |
4 | Gezinnen met jeugd-GGZ problematiek worden snel geholpen. | |
5 | Ouderen ervaren regie over hun eigen leven. | |
6 | Inwoners zijn weinig eenzaam. |
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Inwoners hebben een gezonde leefstijl die bijdraagt aan positieve gezondheid
- In Houten zijn 23 scholen bekend bij Gezonde School. Daarvan zijn 3 middelbare scholen en 20 basisscholen. In Houten zijn op dit moment 3 scholen met een vignet Gezonde School. In het schooljaar 2022-2023 bezocht de gezonde schooladviseur 13 scholen. In 2023 is het netwerk van de Gezonde School goed in stand gehouden.
- Er zijn 19 interventies op basisscholen en 37 interventies op middelbare scholen geweest over weerbaarheid en gezondheid bijvoorbeeld brede bijeenkomsten over onder andere mentaal welbevinden en middelengebruik.
- Het lokale netwerk Kansrijke Start is uitgebreid met nieuwe partners. Bijscholing van de professionals binnen het netwerk was gericht op de 'Nu Niet Zwanger' methodiek en omgang met samengestelde gezinnen. Een greep uit de activiteiten die zijn uitgevoerd: groepsbegeleiding voor zwangeren, het Moedercafé en 'Piep zei de muis', een preventieve training voor jonge kinderen met een stressvolle thuissituatie.
- De Sportpedagoog is ingezet bij zes verenigingen. De sportpedagoog biedt ondersteuning aan verenigingen met leden die extra begeleiding nodig hebben.
- Inzet op behoud van lidmaatschap bij de sportverenigingen heeft geresulteerd in een ledenpercentage in de gemeente Houten van 30%. Dit is hoger dan het ledenpercentage in de provincie Utrecht (27,1%) en Nederland (24,2%). Het hoge percentage lidmaatschap komt door de inzet van buurtsport coaches.
- Om hittestress bij kwetsbare inwoners te voorkomen is er bewustwording gecreëerd door informatie te delen op de website en social media. Ook is een brief verstuurd naar alle 75 plussers.
- Er zijn gastheergesprekken gevoerd met sportverenigingen. Deze gesprekken dragen bij aan het voorkomen en beperken van gezondheids- en maatschappelijke schade bij jongeren en jongvolwassenen als gevolg van alcoholgebruik. In deze gesprekken worden de onderwerpen rookvrije sportomgeving en gezonde kantine ook meegenomen.
- Het huidige valpreventieaanbod is in kaart gebracht en er is een kerngroep samengesteld welke de ketenaanpak valpreventie verder uit gaat werken. In de kerngroep zitten vertegenwoordigers vanuit zorg en welzijn. 20 inwoners hebben de valpreventietraining Houten in Balans gedaan.
- Voor de Ouderenagenda is een inventarisatie gemaakt van bestaande activiteiten en voorzieningen op het gebied van gezond ouder worden.
- In 2023 zijn 6 nieuwe groepen gestart met het GLI programma (gecombineerde leefstijlinterventie). Er zijn 4 beweeggroepen gestart voor een duurzame verbinding met het structurele beweegaanbod.
- Er is een topsportnetwerk opgericht dat zich bezighoudt met de maatschappelijke waarde en zichtbaarheid van de topsport.
- Met het project Breed Motorische Ontwikkeling krijgen kinderen van 0 tot 8 jaar een bewegingsaanbod zodat zij zich breed kunnen ontwikkelen. De sportpedagoog stimuleert en begeleidt de zes verenigingen. Dit doen zij door train- de trainer programma’s en het stimuleren van samenwerking tussen verschillende sportaanbieders.
Inwoners en met name jongeren, kunnen omgaan met maatschappelijke druk
- Vanuit het actieplan ‘stress- en prestatiedruk’ zijn verschillende activiteiten uitgevoerd, zoals Webinars voor ouders rondom opvoedvragen en de inzet van de Gezonde schooladviseur (GGD) op mentaal welbevinden.
Gezinnen met jeugd-GGZ problematiek worden snel geholpen
- Binnen het sociaal team is een specialistisch ondersteuner jeugd GGZ (SOJ GGZ) beschikbaar voor snel advies en consultatie rondom casussen jeugd-GGZ.
- De nieuwe inkoopstrategie jeugdhulp is vanaf de zomermaanden van 2023 van kracht. Deze heeft tot doel het indiceren van jeugdhulp te vereenvoudigen en regie te houden op de ingezette hulp en ondersteuning in Houten en de overige Lekstroomgemeenten.
- In 4 Eerstelijns Medisch Centra (EMC) is een POH GGZ Jeugd aanwezig
Ouderen ervaren regie over hun eigen leven
- In regionaal verband werken we samen aan een nieuwe inkoop voor WMO-vervoer, leerlingenvervoer en jeugdhulpvervoer.
- Naast het WMO-vervoer zijn er ook lokale vrijwilligersinitiatieven die een waardevolle bijdragen leveren in het vervoer van senioren en mindervaliden, zoals de elektrische golfkarren en AutoMaatje. Ook organiseert de Plusbus dagactiviteiten voor senioren.
- Alle inwoners die het nodig hebben ontvangen nu begeleiding van nieuw gecontracteerde aanbieders of het Sociaal Team. Het Sociaal team biedt begeleiding als algemene voorziening.
- In 2023 is besluitvorming geweest over het starten van de was- en strijkservice als algemene voorziening. De uitvoering van de pilot start in 2024.
- In december is de dementiescan afgenomen. Dit gaf inzicht in de zorg en ondersteuning voor inwoners met een vorm van dementie en hun mantelzorgers. Uit de scan bleek dat binnen Houten al veel geregeld is op het gebied van dementie en dat Houten op de meeste onderdelen bovengemiddeld scoort. Met name op kennisoverdracht en deskundigheidsbevordering is nog verbetering nodig.
Inwoners zijn weinig eenzaam
- Met Join Us en via Shine zorgden we dat jongeren via diverse (sport)activiteiten elkaar konden (blijven) ontmoeten.
- Met Ontmoet Houten 80plus zijn ouderen (80+) thuis bezocht voor een eenmalig gesprek over wat hen bezighoudt in deze fase van hun leven. In de wijken Centrum, Noord-Oost en (deels) Noord zijn meer dan 350 ouderen bezocht door meer dan 20 enthousiaste vrijwilligers (buurtbewoners). Er zijn gesprekken gevoerd over onder andere welzijn en zingeving, maar ook over ontmoeten en bewegen, de openbare ruimte, bereikbaarheid en woonzorg. De uitkomsten van deze gesprekken worden op hoofdlijnen uitgewerkt, zodat in 2024 vervolg acties voor ouderen uitgezet worden.
- Ontmoetingsplekken waar inwoners samen kunnen komen zijn in kaart gebracht en verspreid onder inwoners.
- Er is mee gedaan aan het landelijke actieonderzoek Welzijn op Recept. In elk Eerstelijns Medisch Centrum (EMC) is een welzijnsconsulent een aantal uur per week aanwezig. Dit heeft geleid tot kortere lijntjes, betere samenwerking en zichtbaarheid. Voor meer bekendheid van Welzijn op Recept is een wachtkamerfilm opgenomen voor in de EMC's en is een scholingsdag georganiseerd voor professionals uit de eerstelijnszorg, langdurige zorg en welzijn. Ook zijn acties ondernomen om het verwijssysteem te vereenvoudigen. De interventies hebben geleid tot een stijging in verwijzingen naar welzijn. In totaal zijn in 2023 140 verwijzingen vanuit de EMC's gedaan naar welzijn via "Welzijn op Recept". 93 keer werd doorverwezen naar de welzijnsconsulent voor het toeleiden naar activiteiten gericht op beweging, ontspanning, ontmoeting, verlichting van eenzaamheid en het vergroten van het sociaal netwerk. 20 keer werd doorverwezen naar de mantelzorgmakelaar en 27 keer werd doorverwezen naar welzijn algemeen voor uiteenlopende ondersteuning bij bijvoorbeeld financiën, administratie of aanvragen van WMO voorzieningen. Daarnaast werd op meerdere vlakken informatie en advies gegeven bijvoorbeeld over wonen, inkomen en werk.
Global Goal 2,3,5,9,10,11,17
Activiteiten collegeprogramma
Wat wilden we daarvoor doen? | Voortgang | Toelichting van de afwijking | ||||
14 Sport-, beweeg- en preventieakkoord voortzetten | ||||||
Een integraal preventieplan met daarin aandacht voor sport en bewegen, gezonde leefstijl, versterken van de sociale basis, vitaal ouder worden, kansrijk opgroeien en het verkleinen van gezondheidsverschillen. | ||||||